Symposium Tussen talen - Handvatten voor betere ondersteuning van meertalige kinderen met taalproblemen

Extra info

Inhoud

Dit symposium brengt zorg- en onderwijsprofessionals samen rond de centrale vraag: hoe begeleiden we meertalige kinderen met taalproblemen op een doordachte en onderbouwde manier? Tijdens vier lezingen komen praktische inzichten, diagnostische tools en concrete handvatten voor begeleiding aan bod.

We starten met het belang van beeldvorming van de thuistaal bij het maken van de juiste keuzes in het zorgtraject. Vervolgens lichten we de Q-BEx-vragenlijst toe. Dit is een digitale tool waarmee je snel en betrouwbaar de taalervaring van meertalige kinderen in kaart kan brengen. Daarna maken we kennis met ALBAT®OS, een pilootproject in Brussel dat groepstherapie en ouderbegeleiding inzet om lange wachttijden te overbruggen. Tot slot focussen we op diagnostiek en de vraag hoe je bij meertalige kinderen een taalontwikkelingsstoornis van een normale meertalige ontwikkeling kan onderscheiden. Daarbij stellen we het nieuwe PITTO-protocol (Protocol Identificatie Tweetalige Taalontwikkelingsstoornis/Ontwikkelingsdysfasie) voor, een waardevol hulpmiddel voor professionals die werken met meertalige kinderen met taalproblemen.
 

Programma

Lezingen

Beeldvorming van de thuistaal voor het screenen van meertalige kinderen (3 - 12 jaar) – Hilde De Smedt en Hilde Roeyers

In het proces om taalproblemen van meertalige kinderen te begrijpen is het belangrijk een beeld te vormen van de thuistaal. Op die manier kan je beter bekijken wat de volgende stappen zijn, met al dan niet een verdere doorverwijzing. Vanuit onze ervaring schetsen we hoe je dit best aanpakt met taalanalisten of als logopedist in samenwerking met ouders. We gaan in op de adviezen die hieruit voortvloeien. 
 

Meertalige taalervaringen in kaart brengen met de Q-BEx-vragenlijst – Sharon Unsworth

Meertalige gezinnen zijn er in alle soorten en maten. Kinderen die in deze gezinnen opgroeien, verschillen sterk in hoeveel en hoe ze hun twee (of meer) talen horen en gebruiken. Dit heeft vaak gevolgen voor hun taalontwikkeling. Als professional die samen met meertalige kinderen en hun gezinnen werkt, is het dus belangrijk om zicht te krijgen op de taalervaring en taalachtergrond van kinderen, zodat je het beste kunt (be)handelen.

In het internationale onderzoeksproject Q-BEx (www.q-bex.org) hebben wij een tool ontwikkeld om dit te kunnen doen. De tool bestaat uit een online vragenlijst die je zelf kunt aanpassen, beschikbaar in bijna 30 talen, en waaruit je een korte, toegankelijke samenvatting krijgt met de belangrijkste resultaten waarmee je ook gelijk aan de slag kunt. We tonen in deze lezing hoe de Q-BEx-vragenlijst werkt en geven toelichting bij het validatieonderzoek dat recentelijk uitgevoerd is bij meertalige kunnen tussen 4 en 9 jaar in Nederland, Frankrijk en het VK. Tot slot geven we concrete voorbeelden van hoe en wanneer je de Q-BEx-vragenlijst zou kunnen inzetten. 
 

Taaldiagnostiek bij tweetalige kinderen – Lotte Van den Eynde 

Het aantal twee- en meertalige kinderen in Vlaanderen blijft jaar na jaar toenemen. Toch blijft het een complexe uitdaging om een taalontwikkelingsstoornis (TOS) bij deze kinderen op een betrouwbare manier te diagnosticeren. Hoe maak je het onderscheid tussen een stoornis en typische kenmerken van een meertalige taalontwikkeling, zoals transferfouten of een beperkte woordenschat in de tweede taal? En hoe voorkom je misdiagnoses die leiden tot het uitblijven van gepaste ondersteuning?

Tijdens deze lezing nemen we je mee in de actuele stand van zaken rond taaldiagnostiek bij tweetalige kinderen. We reiken concrete handvatten aan waarmee je aan de slag kunt in de praktijk: van do’s en don’ts tot bruikbaar testmateriaal. We staan bovendien stil bij het recent ontwikkelde Protocol Identificatie Tweetalige Taalontwikkelingsstoornis/Ontwikkelingsdysfasie (PITTO), een protocol dat gericht is op een efficiënte en effectieve identificatie van TOS/OD bij tweetalige kinderen.
 

ALBAT®OS: een pilootproject rond het effect van kortdurende groepstherapie en ouderbegeleiding bij meertalige kinderen in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest – Ellen Van Den Heuvel, Lise Danau en Helen Van den Brande

De lange wachtlijsten voor logopedie in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest zijn een bron van frustratie voor veel ouders en zorgverleners. Dit persisterend probleem verhindert dat kinderen met een vermoeden van een taalontwikkelingsstoornis op tijd de nodige hulp ontvangen. Om dit aan te pakken startte het Centrum voor Ontwikkelingsstoornissen UZ Brussel het project Alternatieve Leervormen en Begeleidingstrajecten aanreiken voor het Remediëren van kinderen met een taalontwikkelingsstoornis in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest (ALBAT®OS). In samenwerking met twee zelfstandige logopedisten werden alternatieve begeleidingstrajecten uitgewerkt, gericht op kleuters en lagereschoolkinderen.

Tijdens deze lezing gaan we in op de achtergrond en de methodiek van de directe groepstherapie (5 sessies) en ouderbegeleiding (4 sessies). Ook stellen we de eerste uitkomsten voor. Tot slot bespreken we de voordelen, uitdagingen en mogelijkheden van deze aanpak met als doel collega's uit het werkveld te inspireren.
 

Door wie?

Hilde De Smedt (Foyer vzw, Brussel)

Hilde Roeyers (Hogeschool VIVES)

Sharon Unsworth (Radboud Universiteit Nijmegen)

Lotte Van den Eynde (KU Leuven)

Ellen Van Den Heuvel (COS/COS+ UZ Brussel)

Lise Danau (Logopedie Dualis)

Helen Van den Brande (Meráki)

Voor wie?

Voor logopedisten, CLB-medewerkers, (zorg)leerkrachten en gezins- of leerlingbegeleiders
 

Praktisch

Documentatie, broodjeslunch en koffiepauzes inbegrepen

Hoe kan je het Huis van het Nederlands bereiken?

Tram: het Huis van het Nederlands Brussel ligt vlakbij de halte Anneessens.

Trein: het Huis van het Nederlands Brussel ligt op 15 minuten stappen van Brussel-Centraal.

KMO-portefeuille werd aangevraagd

Op zoek naar meer achtergrondinformatie rond spraak en taal? Neem gerust een kijkje in de catalogus van de Sig-bib. Spring gerust binnen tijdens de openingsuren (elke werkdag van 09:00 -tot 12:00, uitgezonderd woensdag).
Uitlenen is gratis.

Delen via social media

• PRINT